Voor de meeste muzikanten voelt het bijna normaal: je wordt gevraagd om op te treden in een tv-programma en krijgt als dank een maaltijd tussen de soundcheck en de live uitzending in. En exposure natuurlijk, ‘gratis’ promotie. De Kunstenbond wil met de omroepen tot afspraken minimumtariefafspraken komen.
Stel: je wordt gevraagd voor een talkshow
Picture this: Artiest wordt gevraagd om op te treden in een tv-programma. Artiest mag vaak niet zelf kiezen welk nummer er gespeeld wordt en moet de muziek op een creatieve manier passend maken in de minuut zendtijd die gereserveerd wordt voor het optreden. Artiest wordt ’s middags in de studio verwacht om een soundcheck te doen, zit vervolgens de rest van de dag te wachten tot het programma primetime live gaat voor miljoenen kijkers, voor de minute of fame. Artiest krijgt hiervoor geen cent betaald.
In dezelfde uitzending zit een tafelheer die netjes 1500 euro per uitzending factureert en een presentator die tonnen verdient.
Publiek geheim
In de muzieksector kijkt niemand hiervan op. Men wordt altijd gevraagd gratis op te treden, en op tv staat daar in elk geval nog daadwerkelijke exposure tegenover. Niet altijd ‘gratis’ overigens, er zijn programma’s bij de commerciële omroepen waar muzikanten zelf geld moeten toeleggen om te mogen spelen. De salarissen van presentatoren en zenderbazen van RTL zijn niet beperkt door de Balkenende norm, wat er daar gebeurt is volslagen unfair.
belastinggeld
Groot verschil is dat publieke omroepen worden gefinancierd met publieke gelden en er is een minister verantwoordelijk. Peter Kwint, Tweede Kamerlid van SP, kaart met zijn Popnota de structurele onderbetaling van popartiesten aan in de politiek. Met een veelzeggende reactie daarop, maakt Minister Slob, verantwoordelijke voor de publieke omroep, aan de Tweede Kamer kenbaar dat hij de omroepen niet kan dwingen tot betaling. Wat vreemd is, aangezien het ministerie wel maximumsalarissen heeft opgelegd aan de omroepen. Structurele onderbetaling van muzikanten blijkt geen probleem van enige urgentie voor de minister. Kunstenbond probeert daarom met de omroepen aan tafel te komen om minimumgage af te spreken.
‘ten koste van programmabudget’
Volgens Slob zijn de omroepen terughoudend in het doen van toezeggingen op het gebied van een minimumbetaling aan optredende artiesten, omdat dat ten koste gaat van het programmabudget. Deze redenering raakt kant noch wal. Artiesten zijn onderdeel van het programma en daarom uiteraard ook onderdeel van het programmabudget.
Kunstenbond pleit voor minimumgage
Voor de duidelijkheid: de gagenorm waar wij om vragen is geen hoofdprijs. Het is simpelweg eerlijke betaling voor professionele werkzaamheden. De informele afspraak binnen de sector, Sena minimumgagenorm, is 265 euro per muzikant per optreden. Dit steekt schril af tegen de programmabudgetten van primetime tv.
Het is een kwestie van kiezen voor het betalen van loon naar werk. Iets dat in alle andere professies volkomen vanzelfsprekend is, is voor muzikanten en veel andere creatieve professionals een toekomstdroom.
Will Maas, voorzitter van Kunstenbondvakgroep Muziek/Ntb werd voor Sena Performers Magazine 3 geïnterviewd over de brief aan de omroepen. Dat artikel kun je hier lezen.
