Gister vond het debat Cultuur en Corona plaats, waarover de Kunstenbond live verslag deed via de social media platformen Twitter en Facebook.
In de aanloop daar naar toe stuurde de Creatieve Coalitie samen met de taskforce twee brieven aan de Tweede Kamer én aan minister Koolmees (SZW).
Lees hieronder het verslag van het debat.
De bijbehorende brieven kan je daarnaast downloaden.
Eerste deel van het debat
Er ligt een motie van PvdA, GroenLinks, PvdD en SP om nog eens 700 miljoen euro toe te voegen aan de steunmaatregelen voor de cultuursector.
De Kamerleden stellen hun vragen over de uitvoering van de 300 miljoen-maatregelen. Zo ook Kamerlid Niels van den Berge (GroenLinks), die het glas met 300 miljoen ‘halfleeg’ noemt.
Nu Lenny Geluk-Poortvliet (CDA): ‘Wordt er gewerkt aan een oplossing voor die mensen die nu geen gebruik kunnen maken van de algemene maatregelen voor ondernemers?’
De motie met het volle glas van Peter Kwint (SP) en
Lodewijk Asscher (PvdA) en GL/PvdD voegt dus 700 miljoen toe, die primair zijn bedoeld voor ‘makers en kleine instellingen die nu geen aanspraak kunnen maken op extra voorzieningen.’
Peter Kwint (SP) pleegt een interruptie en vraagt zijn collega van het CDA of zij denkt dat de huidige maatregelen gaan zorgen voor redding van de sector. ‘Hier zullen we het mee moeten doen’, aldus mevrouw Geluk-Poortvliet.
Nu het pleidooi van Kwint (SP). Kwint gelooft niet dat de maatregelen in balans zijn. Hij bestrijdt het door de minister genoemde automatisme dat via de instellingen de makers en kleine zelfstandigen worden bereikt. Kwint vraagt terecht aandacht voor de popsector, die volgens hem ‘ten onder gaat aan zijn eigen succes’. Want, weinig gebruikmakend van subsidies en veel eigen inkomsten via onder meer kaartverkoop.
Kamerlid Belhaj (D66): Gelukkig worden de generieke maatregelen verruimd en waar nodig versoepeld. ‘Hiermee zijn niet alle problemen opgelost.’ Vraag aan
Ingrid van Engelshoven: ‘Kunnen huren op termijn worden kwijtgescholden?’
Belhaj (D66) vraagt om goede fiscale maatregelen zodat mensen makkelijker kunnen doneren aan de sector. Kan er een website komen waar allerlei initiatieven worden verzameld?
Kwint (SP) noemt als antwoord op Belhaj een heel goede website, namelijk die van de belastingaangifte, waar je je schenkingen kunt opgeven.
‘De schade loopt nu al tegen het miljard, zegt de sector’, aldus Kwint (SP). ‘We houden de sector in de basis niet in stand met deze maatregelen. Hoe kunnen we zorgen dat jonge mensen straks nog mooie nieuwe dingen kunnen maken?’
Van den Berge (GL) nu tegen Belhaj (D66): ‘Moet de minister niet in kaart brengen welke zzp’ers en freelancers in de cultuursector er nu nog buiten de boot vallen en moet er dan niet alsnog een apart noodfonds voor hen komen?’ Van den Berge: ‘Kan de kleine zelfstandige kunstenaar niet ook in aanmerking komen voor zoiets als de ANBI-status (goede doelen), zodat we mensen stimuleren om kunst te kopen?’
Belhaj (D66) vervolgt: ‘Volle zalen lijken voorlopig een illusie. Maar kan de minister meedenken met de sector hoe er op creatieve manieren toch weer kan worden opgestart?’ Ze noemt daarbij musea als voorbeeld, met hun time-slots.
Nu Kamerlid Lammert van Raan (PvdD), die zijn collega Belhaj meteen van een ‘laf antwoord’ beschuldigt. Zij zei ‘weg te willen blijven’ van het vergelijken met steun voor andere sectoren, zoals de landbouw en luchtvaart.
Lodewijk Asscher (PvdA): ‘Deze sector is als dominosteentjes. Als er één omvalt, vallen alle om. Deze sector moet gered worden, whatever it takes.’ Asscher wil daarom een veel ambitieuzer reddingsplan voor de cultuur.
Asscher (PvdA) over ‘zijn’ reddingsplan:
1. Investeringen in de infrastructuur;
2. Maak een seizoensregeling, zoals ook in bijv. tuinbouw;
3. Red de kleine instellingen;
4. Span een vangnet voor de makers die het niet redden.
Carla Dik-Faber (ChristenUnie) vindt dat steun aan de instellingen niet ten koste van de makers mag gaan. Vervolgens kiest zij voor steun aan vrije producenten. Kwint (SP) interrumpeert: ‘Dat eerste gaat precies gebeuren.’
Faber reageert op Kwint: ‘Ontzettend veel mensen worden nu wel geholpen. Maar we moeten eerlijk zijn: we moeten het samen doen en uiteindelijk zal niet iedereen het redden.’
Lammert van Raan (PvdD) opent zijn pleidooi met het immateriële verlies in de cultuursector. Zoals theatermaker Marjolein van Heemstra verwoordde: ‘Corona is het zwarte gat waarin werk en dromen verdwalen.’
Het debat is geschorst tot 14.45 uur. Straks verder. Het tweede deel van het live verslag kun je later vandaag lezen op onze facebookpagina.
#tweedekamer #wijmakencultuur #meervoorelkaar
Tweede deel van het debat
Het overleg gaat verder. Nu het eerste woord aan minister
Ingrid van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. ‘Wat je ook met elkaar doet, cultuur is er altijd een element van. In taal, woord, gebaar. Dat besef voelen we zo goed dezer dagen.’
‘Niet voor niets dus stelde het kabinet als eerste voor déze sector een extra steunpakket van 300 milljoen samen’, zegt Van Engelshoven.
Nog geen uur later volgde overigens een steunpakket van 650 miljoen voor de landbouw. Maar het debat gaat verder.
Lammert van Raan (PvdD) interrumpeert. Hij hekelt ‘het gebrek aan spierballentaal’ van de minister. ‘Ziet u zelf niet dat er een enorme discrepantie is in steun voor de cultuur en de andere gesteunde sectoren?’
Asscher (PvdA) nu: ‘Het gaat natuurlijk niet om spierballentaal, maar om de spierballen zelf. En we kunnen nu toch vaststellen dat wat er ligt niet genoeg is.’
Minister Van Engelshoven in reactie op Asscher (PvdA): ‘Nee, het is niet genoeg. Dit ging over de eerste paar maanden.’ De minister hamert nog maar eens op de algemene steunmaatregelen voor ondernemers en zelfstandigen, de tijdelijke overbruggingsregeling (tozo) en de togs (eenmalige compensatie).
‘Op dit moment zijn er 92.000 zzp’ers in de sector die wél onder de regelingen vallen’, zegt Van Engelshoven.
Er zijn er 160.000.
Salima Belhaj (D66) vraagt opnieuw naar maatregelen in de Geefwet waardoor mensen nog meer verleid worden om geld te besteden aan de cultuursector. De minister voorziet ‘haken en ogen’.
Van Engelshoven gaat onderzoeken of de huren voor rijksgesubsidieerde musea, waar nodig, kunnen worden kwijtgescholden. ‘Maar dat is ook een kostenpost en een ingewikkelde puzzel om te kijken wie dit echt nodig heeft.’
‘Deze middelen zijn bedoeld om instellingen door de eerste maanden te helpen en alvast wat te investeren in het volgende seizoen’, stelt de minister opnieuw. ‘Zo willen we ook de opdrachtenstroom naar makers op gang brengen.’
De minister stelt dat meer financiële steun door regionale overheden en gemeenten moet worden gegeven. ‘De rijksoverheid kan dat niet voor zijn rekening nemen. We moeten dus een landelijk netwerk maken, dat is puzzelen.’
De uiteenzetting van de minister is ondertussen zeer vormelijk en nogal aan de voorzichtige kant. Dat zorgt voor enkele voortkabbelende interrupties.
Een vraag van Asscher (PvdA) nu: ‘De minister wil gemeenten tegemoetkomen. Maar die gaan nu financieel kapot. Bent u bereid om te kijken wat er nodig is om onze culturele sector er doorheen te helpen?
Zohair El Yassini (VVD) wijst op de verantwoordelijkheid van de gemeentes: ‘Ga met de @VNG in gesprek en help instellingen die lokale huisvestingsproblematiek ervaren om bij de gemeentes een luisterend oor te krijgen.’
El Yassini (VVD) roemt nu VVD-wethouders Verwoort (VVD) uit Velsen en Diepemaat (VVD) uit Enschede, die volgens hem hard aan het werk zijn voor de cultuursector. #wijvanwceend
Kwint (SP): ‘De minister heeft het over haar eigen pakket en dat van provincies en gemeentes. Ze wil de basisinfrastructuur overeind houden en daarmee de kleintjes, zzp’ers, overeind te houden. Maar zo werkt deze arbeidsmarkt niet.’
De minister geeft nu toe dat de ‘NOW-maatregel’ voor veel culturele instellingen ‘niet zo goed’ werkt. Daarom heeft ze nu aanvullende maatregelen genomen. Des te meer reden dus om extra te investeren in de cultuursector, die nauwelijks gebruikmaakt van de generieke maatregelen en dus nog relatief weinig steun krijgt van de overheid.
Van Engelshoven laat wetenschapsmuseum NEMO Science Museum ‘zeker niet omvallen’, belooft zij aan Geluk-Poortvliet (CDA). En ook de popsector wordt nu al ondersteund via bestaande regelingen, op een vraag van Kwint.
Jammer voor het CDA: de Passiespelen in Tegelen zullen geen steun van het Rijk krijgen, schrijft de Cultuurpers ondertussen.
De Wet werk en inkomen kunstenaars (Wwik) komt niet terug, aldus Van Engelshoven tegen Peter Kwint (SP). Die steekt nu zijn hand op.
Van Engelshoven komt nog terug op de seizoenswerk-vraag van Asscher (PvdA). ‘We zullen dit moeten bekijken, want het seizoenseffect is in onze sector erg groot.’
Ok.
Kwint (SP) in de rebound. ‘De minister houdt er niet van sectoren te vergelijken. Ik wel. En ik vind dit steunpakket te beperkt voor onze cultuursector. Daarom heb ik een amendement ingediend.’
Belhaj (D66) vraagt opnieuw om te kijken hoe 1-op-1 muzieklessen toch mogelijk kunnen worden. Een belangrijke vraag voor veel freelance muziekdocenten (en voor hun leerlingen).
Asscher (PvdA) wil dat er door de minister onderzocht wordt hoe niet-gesubsidieerde instellingen ondersteund kunnen worden. En vraagt aandacht voor de precaire situatie van veel lokale kunsteducatiecentra.
Nu Kamerlid Dik-Faber (CU) over de togs-regeling, die ‘niet niks’ is en ‘dat onderstreept wil hebben’. Een regeling die voor vrijwel geen enkele zzp’er in de culturele en creatieve sector bereikbaar is, omdat de voorwaarden hen uitsluiten.
De PvdD verzoekt per motie de regering om ‘alles op alles te zetten’ de culturele sector te redden en ‘fiscale maatregelen te nemen om investeren in kunst aantrekkelijker te maken’.
De minister ontraadt in een eerste reactie op alle ingediende moties nu het amendement van Kwint voor meer geld voor het steunpakket. De minister reageert vervolgens nog op vragen van enkele Kamerleden.
1. Er is 1 miljoen om amateurverenigingen te ondersteunen;
2. Muziekscholen openen, is afweging kabinet;
3. Muziekles 1- op-1 kan wel (?). (Inmiddels is er ook een brief van de KNMO en Cultuurconnectie die dit bevestigt.)
Motie Geluk-Poortvliet (CDA) om collecties sneller te digitaliseren, krijgt het ‘oordeel Kamer’. Motie Asscher om ondernemers en werkenden in de culturele sector toe te voegen aan de eerder aangenomen motie Van Dijk (PvdA) ook. Alle andere moties worden ook in behandeling genomen door de Kamer.
Het is inmiddels kwart voor 6. Hoorbaar opgelucht stelt de minister ‘klaar te zijn’ met deze tweede termijn.
Woensdag 6 mei wordt gestemd over de moties en het amendement. De vergadering (en dit live verslag) is gesloten.
Bedankt voor je aandacht.
#tkcultuur #tweedekamer #wijmakencultuur #meervoorelkaar
P.S. De moties die vandaag zijn ingediend in de Tweede Kamer tijdens het cultuur en corona debat vind je hier: https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties?fbclid=IwAR0TiXTU-c-wN6bFYVHovNqh0crnZba3OZt67CkuaztfwKgHrWuvNXMoDTc