Verkiezingen op komst: wat vinden de partijen van AI?

Opmerkelijk: BBB en Volt hebben ChatGPT gebruikt in de voorbereidende fase van het maken van het partijprogramma, en geven dat openlijk toe. Schrijven deden ze zelf. FvD, JA21, de Partij voor de Dieren, D66 en de SP hebben aangegeven geen gebruik te maken van deze of andere AI-tools. De VVD verwoordt het expliciet: “Dit programma is niet geschreven met behulp van ChatGPT. Het komt voort uit onze eigen liberale overtuiging en hoefde niet door kunstmatige intelligentie te worden geproduceerd.”  

Kansen en risico’s

Partijen zetten AI misschien nog beperkt in, maar ze hebben het er wel allemaal over. BBB omarmt bijvoorbeeld het gebruik van drones en kunstmatige intelligentie in de krijgsmacht. D66 en Volt willen een minister van digitale zaken.

De grote gemene deler is een open deur: “we zien kansen, maar ook risico’s”. Privacy, publieke waarden en mensenrechten staan bij de meeste partijen voorop. Zo wil de SP een verbod op de inzet van kunstmatige intelligentie om fraude op te sporen als mensenrechten niet gewaarborgd kunnen worden.

Veel partijen noemen toepassingen in de zorg als voorbeeld. Daar zien ze kansen, maar ook ethische vraagstukken. D66 wil dat Nederland investeert in onderzoek en koploper wordt in waardengedreven, duurzame en rechtvaardige AI om de grote uitdagingen van deze tijd het hoofd te bieden. Bijvoorbeeld om klimaatverandering te bestrijden of armoede tegen te gaan, of voor medisch onderzoek.

Transparantie van essentieel belang voor eerlijke beloning

Een transparantieverplichting wordt door meerdere partijen genoemd. Transparantie is nodig om rechten te beschermen en makers eerlijk te belonen. Volgens de PvdA en Groen Links moeten door AI gecreëerde tekst, beeld en geluid herkenbaar zijn en zo worden ontworpen dat illegaal gebruik zo veel mogelijk wordt uitgesloten. De Partij voor de Dieren wil, omdat AI nieuwe kunst kan maken in de stijl van bestaande kunstenaars, het auteursrecht moderniseren en zorgen dat makers een passende vergoeding krijgen. BIJ1 wil dat data en informatie waar AI-systemen op zijn gebouwd niet discriminerend worden ingezet, of zonder toestemming van én een vergoeding voor de oorspronkelijke bron. Volt vindt dat ontwikkelaars hun personeel een eerlijke vergoeding moeten geven voor hun werk aan AI-systemen.

Benieuwd naar de overige verkiezingsprogramma’s? Je vindt hier een overzicht.

Wat vindt jij van AI? Maak je je zorgen over de effecten van deze technologieën op jouw werk, of zie je juist kansen? We horen het graag van je: Geef je mening via deze enquête.

Op zondag 8 oktober gaan we daarnaast met een aantal experts én met jou over dit onderwerp in gesprek in De Brakke Grond tijdens de Kunstenbond Meet-Up. Meld je aan via onderstaande knop.