De Sociaal Economische Raad (SER) is het belangrijkste adviesorgaan van de regering op het gebied van sociaal economische vraagstukken. In aanloop naar de formatie presenteert de SER het Sociaal Akkoord 2021-2025, voortgekomen uit overleggen met werknemers en werkgevers. In dit akkoord wordt o.a. geadviseerd te zorgen voor meer kansengelijkheid en meer inkomenszekerheid. Arbeidsvoorwaarden voor zzp’ers en freelancers komen hierin ook uitgebreid aan bod.
We lichten de voor ons belangrijkste punten hieronder toe. Het hele akkoord kun je hiernaast (of onder voor mobiele gebruikers) downloaden.
Collectief onderhandelen voor zzp’ers
Belangrijk streven van de Kunstenbond is sinds jaar en dag het collectief onderhandelen voor zzp’ers. Om te zorgen dat de positie van zzp’ers en freelancers verbeterd moeten zij de mogelijkheid krijgen om als collectief afspraken te maken. Al sinds het Europese KIEM arrest boekt de Kunstenbond stukje bij beetje successen hierin. Volgens de wet is kartelvorming verboden, de waakhond ACM zet stukje bij beetje de deur voor ons open en staat tegenwoordig tariefafspraken in de cultuursector toe.
“Opdat zelfstandigen kunnen rekenen op een eerlijk en toereikend
tarief, wordt in overleg met de ACM bekeken in hoeverre de mogelijkheden tot collectief onderhandelen opgerekt kunnen worden binnen de kaders van Europese regelgeving en de huidige ontwikkelingen binnen Europa, zoals het onderzoek van de Europese Commissie naar de mogelijkheden van collectief onderhandelen voor zelfstandigen.” adviseert de SER.minimumtarieven zzp
SER wil ook een einde maken aan de structurele onderbetaling van freelancers, waardoor schijnzelfstandigheid ontstaat. Schijnzelfstandigheid is ook in de cultuursector een veel voorkomend probleem. Omdat mensen te weinig betaald krijgen voor klussen kan men geen buffer opbouwen, geen pensioen apart zetten, ga zo maar door. SER zegt er dit over:
“.. waar veelal de onderhandelingspositie van werkenden onvoldoende is om een adequaat tarief te bedingen. Daarom dient altijd een rechtsvermoeden van werknemerschap te gelden bij een tarief onder het maximumdagloon (30,- á 35,- euro per uur).”
Dit betekent dat er bij een tarief van minder dan 30-35 euro voor zzp’ers vanuit moet worden gegaan van een arbeidsovereenkomst. De opdrachtgever zal moeten aantonen dat het niet zo is. Omkering van de bewijslast dus. Dit advies is in lijn met eerdere adviezen over de toekomst van de arbeidsmarkt. De SER wil het gebruik van schijnconstructies tegengaan en tegelijkertijd de positie van echte zelfstandigen verbeteren.
pensioenen zzp
Kunstenbond heeft samen met werkgever een pilot ontwikkeld waar zelfstandigen op unieke wijze samen met opdrachtgevers hun pensioen kunnen opbouwen. Huidige wetgeving staat dit niet toe, er is experimenteerruimte nodig. In het pensioenakkoord van 2019 werd afgesproken dat deze er zou komen, maar de ministers geven niet thuis nu het relevant is. Lees hier meer over moeilijkheden rondom de pensioenpilot.
SER adviseert kort maar krachtig: “De afspraken die in het pensioenakkoord zijn gemaakt ten aanzien van het pensioen van zzp’ers worden opgevolgd.”
Het akkoord over de verplichte AOV-verzekering wordt hiermee ook opnieuw op de kaart gezet in het akkoord en blijft dus boven de markt hangen.