Nut en noodzaak
eerste cao
muziekensembles

Kunstenbond heeft samen met werkgeversorganisatie NAPK een concept cao voor muziekensembles opgesteld. Het is de eerste keer dat er collectieve afspraken over arbeidsvoorwaarden voor musici in ensembles op papier staan, op dit moment werken nog vrijwel alle ensembles met overeenkomst van opdracht.

Waarom is deze cao nodig? Wat wordt er in de cao afgesproken? Voor wie gelden de afspraken? Heb jij al gestemd? Laat ons weten wat je vindt.

Leden van de Kunstenbond mogen tot vrijdag 10 december stemmen op het concept akkoord. 

waarom een cao?

Zelfstandig versus loondienst  

Op dit moment wordt er in ensembles nagenoeg altijd gewerkt met overeenkomsten van opdracht, maar de wet DBA (Wet Deregulering Arbeidsmarkt) maakt het lastig om op de huidige manier door te blijven werken. In de wet DBA wordt bepaalt wanneer er sprake is van een loondienstverband. De wet staat boven individuele afspraken over een arbeidsrelatie. Dus ondanks je overeenkomst van opdracht kun je wettelijk eigenlijk een arbeidsrelatie hebben. Twee belangrijke criteria voor toetsing of er sprake is van werknemerschap of zelfstandigheid, zijn gezagsverhouding en vrije vervanging.

Wanneer er sprake is van een gezagsverhouding is het nagenoeg niet vol te houden dat er geen sprake is van een dienstverband. Omdat de mensen vanwege hun persoonlijke kwaliteit in een ensemble werken, ligt vrije vervanging niet voor de hand.

Twijfel je nog of er in jouw geval wettelijk sprake is van een dienstverband? Toets je contract. 

handhaving Fair practice in aantocht

Omdat tot op heden de wet DBA (nog) niet streng gehandhaafd wordt, was de noodzaak tot wijziging van de manier van samenwerken misschien minder prangend. Maar handhaving van het bestaande beleid leidt op den duur tot grote risico’s. Het bewust negeren van een wettelijk voorschrift kan leiden tot sancties.  Nu ook de subsidieverlener steeds meer nadruk legt op de Fair Practice Code en het nakomen van wet- en regelgeving, is door de werkgevers besloten om over te gaan tot het aangaan van arbeidsovereenkomsten.

cao met maatwerk mogelijk

De Kunstenbond heeft namens de aan de ensembles gebonden freelancers de collectieve afspraken onderhandeld. Niet alleen over loon, maar over (secundaire) arbeidsvoorwaarden. Er is een cao ontstaan die in hoge mate de vrijheid en de ruimte geeft aan ensembles om op instellingsniveau te komen tot maatwerk oplossingen. Dat is nodig omdat de werkwijzes van ensembles zo van elkaar verschillen. Veel ensembles willen graag hun eigen beleid voeren over de overgang naar het werken met een cao.

Highlights uit de cao

• Een functie-loongebouw waarin de salarissen voor alle werknemers is opgenomen.
• Het beloningsbeleid is afgestemd op ervaringsjaren. Als uitgangspunt geldt dat één salarisstap overeenkomt met één jaar ervaring. In overleg met ensemble commissie kan ook gekozen worden voor een uniform salaris voor alle musici gelijk.
• De mogelijkheid om meer arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd af te sluiten. Sociale partners hebben voor de artistieke functies een ontheffing van de zogenaamde ketenbepaling aangevraagd bij de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
• Als musicus werk je gemiddeld 1565 uur (netto) op jaarbasis. Het uurloon is hiervan afgeleid.
  De cao kent een minimum karakter. Dat wil zeggen dat er alleen ten gunste van de werknemers mag worden afgeweken.
• Er geldt een vakantietoeslag van 8%.
• Het salaris wordt doorbetaald tijdens ziekte/arbeidsongeschiktheid. Eerste 6 maanden 100% van het salaris, vanaf de 27ste week t/m 104de week 70% van het salaris.

• De musicus heeft recht op forfait (20 minuten voor elk podium uur) voor individuele (thuis)studie ten behoeve van de vakbekwaamheid. Het forfait wordt uitbetaald. In een enkele situatie geldt geen forfait indien het instudeer- en repetitieproces voornamelijk collectief plaatsvindt. Dit kan alleen met instemming van de ensemblecommissie.
• Afspraken over betaling bij buitenlandse tournees.
• Afspraken over feestdagen, vakantiedagen (25 op jaarbasis) en buitengewoon verlof.
• Aansluiting bij het Sociaal Fonds Podium Kunsten waarvoor werkgevers (0,65%) en werknemers (0,15%) een premie afdragen. Zzp’ers kunnen vrijwillig deelnemen op voorwaarde dat zij ook premie afdragen over de facturen.
• Er geldt een minimumtarief voor zzp’ers. Dat betekent dat het (uur-)tarief van de zzp’er tenminste 50% hoger is dan dat van een werknemer in dezelfde functie.
• Werknemers hebben recht op een pensioenvoorziening. Werkgevers en werknemers dragen ieder 50% van de premie en kunnen zelf een keuze maken wat voor soort regeling zij wenselijk vinden mits de in de cao opgenomen kwaliteitscriteria worden nageleefd.