Kunstenbond en BAM! Popauteurs klagen platenmaatschappij Universal aan

De Kunstenbond/Ntb en BAM! Popauteurs hebben namens drie artiesten rechtszaken aangespannen tegen de platenmaatschappij Universal Music. Aanleiding hiervoor zijn de oneerlijke afspraken in contracten met artiesten over de verdeling van inkomsten uit muziekstreaming. Deze afspraken zorgen ervoor dat artiesten een aanzienlijk kleiner deel ontvangen van de opbrengsten uit muziekstreaming dan wat redelijk is.

De rechtszaken

In deze rechtszaken worden de afspraken van Arriën Molema (Room Eleven), Henk Westbroek en Marinus de Goederen (a balladeer) met Universal Music onder de loep genomen. Eerdere gesprekken tussen de betrokken partijen hebben niet geleid tot een eerlijke herziening van de vergoedingen. Daarom zijn op maandag 9 september drie dagvaardingen uitgebracht aan Universal. De rechtszaken zullen op woensdag 9 oktober bij de rechtbank in Amsterdam gaan lopen.

Verouderde AFSpRaken

Wij vinden dat Universal blijft vasthouden aan verouderde royalties (een percentage van de opbrengst van muziek dat door platenmaatschappijen aan artiesten wordt betaald). Deze royaltypercentages doen geen recht aan de huidige realiteit van hoe er naar muziek wordt geluisterd. Hierdoor zien artiesten weinig terug van de inkomsten die gegenereerd worden via streamingdiensten. Daarnaast betalen artiesten tegenwoordig vaak zelf de opnamekosten en berekenen platenmaatschappijen nog steeds hoge kosten door die in het digitale tijdperk niet meer relevant zijn, zoals kosten voor de productie en verspreiding van fysieke cd’s en lp’s.

Fifty fifty: eerlijk verdeeld

“Als muziekadvocaat analyseer ik al ruim 20 jaar platencontracten,” zegt Bjorn Schipper, de advocaat die betrokken is bij de rechtszaken. Hij vervolgt: “Het gaat er bij mij niet in dat artiesten sinds de opkomst van de digitalisering steeds vaker zelf de financiële risico’s lopen door investeringen te doen in hun muziekopnamen, terwijl ze juist steeds minder inkomsten uit streaming ontvangen. Dat ligt dus niet alleen aan de hoogte van de vergoedingen die muziekplatforms zoals Spotify aan platenmaatschappijen betalen, maar juist ook aan de soms ronduit scheve verdeling van die inkomsten tussen artiest en platenmaatschappij. Een moderne artiestenroyalty voor streaming ligt als je het mij vraagt eerder rond de 50% dan rond de 20%. Pas dan kunnen we spreken van een eerlijke beloning van artiesten.”

In Groot-Brittannië speelde eerder een vergelijkbare zaak rondom de streaminginkomsten van de artiest Four Tet, waarbij platenmaatschappij Domino uiteindelijk erkende dat een 50% verdeling van de inkomsten op zijn plek was en het openstaande bedrag met terugwerkende kracht aan hem betaalde. Daarnaast heeft de Amerikaanse rechter al eerder de moedermaatschappij van Universal Music in de Verenigde Staten veroordeeld tot een 50% verdeling van haar inkomsten over de digitale verspreiding van de muziek van rapper Eminem.

Principekwestie

We zien deze rechtszaken als een principekwestie. We hopen dat de rechter zal erkennen dat de huidige verdeling van streaminginkomsten onredelijk is en dat deze aangepast moet worden om artiesten een eerlijk deel van de opbrengsten te garanderen. Niet alleen voor de artiesten die in deze rechtszaken vertegenwoordigd worden, maar ook voor andere artiesten die zich in hetzelfde schuitje bevinden. Mogelijk zijn sommige artiesten bang voor de gevolgen als zij zich publiekelijk uitspreken over oneerlijke contracten. Dit maakt het lastig voor individuele artiesten om verandering te eisen. Daarom hebben wij het initiatief genomen voor deze rechtszaken, in de hoop dat deze voor artiesten onwenselijke situatie doorbroken kan worden. Als de rechter ons in het gelijk stelt, kunnen andere artiesten zich hierop beroepen (er wordt dan, in juridische termen, een precedent geschapen). Namens alle artiesten gaan we de strijd aan voor eerlijke beloning in het digitale tijdperk.

Het belang van goede afspraken

Bij de artiesten die bij deze rechtszaken betrokken zijn, gaat het om relatief oude contracten. Het was toen ondenkbaar dat streaming zou ontstaan als manier om naar muziek te luisteren, laat staan de enorme groei die streaming zou doormaken (en nog steeds doormaakt, waaraan platenmaatschappijen veel geld verdienen). Bij nieuwe en huidige contracten is dat natuurlijk niet meer zo. Daarom hopen we dat beginnende artiesten zich door deze rechtszaken bewust worden van het belang om vanaf het begin goede afspraken te maken met hun platenmaatschappij. Als opkomend artiest kan het imponerend voelen om met een platenmaatschappij in gesprek te gaan, omdat je óók blij bent dat je muziek door hen serieus genomen wordt. Toch is het altijd een goed idee om je contract te laten nalopen door iemand met juridische kennis.

Hoe eerlijk is jouw platencontract?

Maak jij muziek en heb jij een artiestencontract getekend bij een platenmaatschappij? Ben jij tevreden met de afspraken die daarin gemaakt zijn, of juist niet?

Deel jouw ervaring

De iNitiatiefnemers

Voor deze rechtszaken slaan de Kunstenbond/Ntb en BAM! Popauteurs de handen ineen, om samen te strijden voor een betere en eerlijke vergoeding voor artiesten. De Kunstenbond zet zich als vakbond in voor eerlijke betaling, goede contracten, meer zekerheid en een veilige werkvloer voor iedereen die werkt in de culturele en creatieve sector – zowel werknemers als zzp’ers. Dit doet de Kunstenbond door collectieve onderhandelingen met werkgevers en opdrachtgevers, politieke lobby en individuele juridische en bedrijfskundige ondersteuning. Binnen de Kunstenbond zijn in de Ntb/vakgroep Muziek de muziekleden vertegenwoordigd. BAM! Popauteurs is een beroepsvereniging die artiesten, songwriters en producers van popmuziek in Nederland vertegenwoordigt en die lobbyt voor eerlijke vergoedingen, voor een veilige werkomgeving en voor betere arbeidsvoorwaarden voor culturele zzp’ers. Bij BAM! Popauteurs kun je als lid o.a. terecht voor juridisch advies, hulp bij subsidieaanvragen, netwerkmogelijkheden en creatieve ontwikkeling door middel van writing camps en residenties.

Samen staan we sterker in het behartigen van de belangen van culturele en creatieve professionals, en artiesten in het bijzonder. Sluit je ook bij ons aan, zodat we een nog sterkere positie hebben in de onderhandelingen voor eerlijke vergoedingen voor het werk van makers.

Wil jij op de hoogte blijven van de rechtszaken over muziekstreaming?

Ben je benieuwd hoe de rechtszaken over een eerlijke verdeling van inkomsten uit muziekstreaming verlopen? We sturen je graag incidenteel een e-mail met een update wanneer ontwikkelingen zich voordoen. Laat je e-mailadres achter als je op de hoogte wilt blijven.

"*" geeft vereiste velden aan

Instemming
Instemming

Hoe eerlijk is jouw platencontract?

Maak jij muziek en heb jij een artiestencontract getekend bij een platenmaatschappij? Ben jij tevreden met de afspraken die daarin gemaakt zijn, of juist niet?

Deel jouw ervaring

Laat je muziekcontract screenen

Ben je niet helemaal zeker van de afspraken die in jouw contract staan en wil je graag dat er iemand met je meekijkt? Onze juristen en advocaten hebben veel ervaring met muziekcontracten en ze helpen je graag.

 

Maak een afspraak voor een contractscreening

Veelgestelde vragen

De rechtszaken betreffen een aanklacht tegen platenmaatschappij Universal Music, ingediend door Kunstenbond en BAM! Popauteurs namens verschillende artiesten. De aanklacht richt zich op rechtvaardigheid voor muzikanten: muzikanten verdienen eerlijke compensatie en controle over hun eigen creaties.

Eerdere gesprekken tussen de partijen hebben niet geleid tot een herziening van de vergoedingen. Wij vinden dat de huidige contracten oneerlijke afspraken bevatten over de verdeling van inkomsten uit online muziekexploitatie en willen daar verandering in brengen.

Het is op dit moment gebruikelijk dat artiesten maar 6-12% van de opbrengsten van muziekstreaming krijgen, de rest gaat naar platenmaatschappijen. De artiesten vinden dat ze hiermee een te lage vergoeding krijgen voor het werk dat ze hebben geleverd. En dat zijn wij met ze eens.

Wij vinden dat 50% een redelijke verdeling zou zijn. Dit komt ook naar voren in de rechtszaak van de Britse artiest Four Tet, waarbij platenmaatschappij Domino Records uiteindelijk erkende dat de artiest 50% van de opbrengsten verdiende, en de rechtszaak van de Amerikaanse rapper Eminem, waarbij de moedermaatschappij van Universal Music in de Verenigde Staten veroordeeld werd tot een 50% verdeling van haar inkomsten over de digitale verspreiding van zijn muziek.

Als een artiest getekend is bij een platenmaatschappij, dan regelt de platenmaatschappij dat de muziek van de artiest op streamingdiensten beschikbaar is. Het geld dat wordt verdiend met het streaming van de muziek wordt dan door de streamingdienst aan de platenmaatschappij betaald. In het contract tussen de platenmaatschappij en de artiest is afgesproken welk percentage van die streaminginkomsten naar de artiest gaat, en welk deel de platenmaatschappij houdt. Over dat laatste deel gaat het in deze rechtszaken: wij vinden dat in veel gevallen platenmaatschappijen te veel geld inhouden. Wat in deze rechtszaken nog buiten beschouwing blijft, maar wat voor de dagelijkse realiteit van artiesten wel van belang is: er wordt door de streamingdiensten sowieso al relatief weinig geld uitbetaald per stream. Als de platenmaatschappijen daar nog een groot deel van pakken, blijft er voor de artiest amper iets over.

De huidige rechtszaken gaan over de contracten van Arriën Molema (Room Eleven), Henk Westbroek, Marinus de Goederen (a balladeer).

Een van de belangrijkste speerpunten voor de Kunstenbond is dat we willen dat alle culturele en creatieve professionals eerlijk betaald worden. Oneerlijke afspraken over de verdeling van inkomsten van muziekstreaming willen we dus aanpakken, want artiesten verdienen een redelijke vergoeding voor hun werk. We hopen dat de rechter ons in het gelijk stelt en dat er een herziening komt van de vergoedingen voor artiesten. Dit kan ook belangrijk zijn voor andere artiesten die in hetzelfde schuitje zitten, omdat zij zich dan ook daarop kunnen beroepen (er wordt dan, in juridische termen, een precedent geschept). Op die manier kan het leiden tot een bredere herziening van contracten en een eerlijkere verdeling van inkomsten uit streamingdiensten in de gehele muziekindustrie. Daarnaast hopen we dat meer artiesten zich bewust worden van het belang om vanaf het begin goede afspraken te maken met hun platenmaatschappij. Als beginnend artiest kan het imponerend voelen om met een platenmaatschappij in gesprek te gaan, je bent immers ook blij dat je muziek door hen serieus genomen wordt. Toch is het altijd een goed idee om je contract te laten screenen door iemand met juridische kennis. Zowel bij de Kunstenbond als bij BAM! Popauteurs werken verschillende juristen en advocaten die veel ervaring hebben met muziekcontracten. Zij screenen regelmatig de contracten voor leden op de redelijkheid van de afspraken.

Het is mogelijk dat sommige artiesten bang zijn voor blacklisting (het terechtkomen op een zwarte lijst waardoor je geen platencontract meer kunt afsluiten) en daarom niet publiekelijk durven te klagen over oneerlijke contracten. Dit maakt het lastig voor individuele artiesten om verandering te eisen. Daarom hebben wij het initiatief genomen voor de rechtszaken, in de hoop dat deze voor artiesten onwenselijke situatie doorbroken kan worden.

Voor deze rechtszaken slaan de Kunstenbond/Ntb en BAM! Popauteurs de handen ineen, om samen te strijden voor een betere en eerlijke vergoeding voor artiesten. De Kunstenbond zet zich als vakbond in voor eerlijke betaling, goede contracten, meer zekerheid en een veilige werkvloer voor iedereen die werkt in de culturele en creatieve sector – zowel werknemers als zzp'ers. Dit doet de Kunstenbond door collectieve onderhandelingen met werkgevers en opdrachtgevers, politieke lobby en individuele juridische en bedrijfskundige ondersteuning. Binnen de Kunstenbond zijn in de Ntb/vakgroep Muziek de muziekleden vertegenwoordigd. BAM! Popauteurs is een beroepsvereniging die artiesten, songwriters en producers van alle popgenres – van dance tot hiphop, indie, het levenslied en rock – in Nederland vertegenwoordigt en die lobbyt voor eerlijke vergoedingen, voor een veilige werkomgeving en voor betere arbeidsvoorwaarden voor culturele zzp'ers. Bij BAM! Popauteurs kun je als lid o.a. terecht voor juridisch advies, hulp bij subsidieaanvragen, netwerkmogelijkheden en creatieve ontwikkeling door middel van writing camps en residenties.

De Kunstenbond en BAM! Popauteurs trekken vaker samen op voor eerlijke tarieven voor muzikanten en voor eerlijke vergoedingen vanuit het auteurscontractrecht. We werken daarvoor bijvoorbeeld samen binnen de Creatieve Coalitie en bij de Ketentafel Popmusici. Gezamenlijk hebben we ook afspraken gemaakt voor een minimumtarief voor optredens van musici op radio en tv bij de publieke omroep.

Samen staan we sterker in het behartigen van de belangen van culturele en creatieve professionals, en artiesten in het bijzonder. Sluit je ook bij ons aan, zodat we een nog sterkere positie hebben in de onderhandelingen voor eerlijke vergoedingen voor het werk van makers.

De dagvaardingen zijn uitgebracht op maandag 9 september en de rechtszaken zullen op woensdag 9 oktober bij de rechtbanken gaan lopen.
Naar alle vragen
Met alle online technologische ontwikkelingen zijn de vergoedingen voor artiesten steeds verder onder druk komen te staan. Met deze rechtszaken willen we ervoor zorgen dat makers krijgen waar ze recht op hebben voor het werk waar we allemaal van genieten. ~ Ronald Gijsbertsen, directeur van de Kunstenbond
In deze tijden van ongekende groei bij muziekstreaming is het van essentieel belang dat iedereen meeprofiteert van die groei en dat artiesten een eerlijke vergoeding krijgen. ~ Arriën Molema, voorzitter van BAM! Popauteurs en een van de vertegenwoordigde artiesten

5 redenen om lid te worden

1.Hoe groter, hoe meer impact

In je eentje krijg je weinig voor elkaar. Maar samen kunnen we ons hard maken voor een sterkere creatieve sector. Met een eerlijk inkomen voor alle werkenden, zzp en loondienst.

2.Samen behartigen we je belang beter

We praten met werkgevers, opdrachtgevers en overheden over structurele oplossingen, lokaal en in de politiek. Zo komen we na een lobby van jaren eindelijk dichterbij minimumtarieven voor zzp’ers.

3.We zorgen voor collectieve afspraken

Goede collectieve afspraken zijn, zeker als je in de culturele en creatieve sector werkt. Dat is elke keer weer maatwerk: voor een danser is een omscholingsregeling belangrijk, voor een muzikant een instrumentenverzekering. We sluiten collectieve arbeidsovereenkomsten met werkgevers.

4.We bieden je JURIDISCHE HULP als dat nodig is

Maakt iemand inbreuk op je auteursrecht? Ben je in een arbeidsconflict terechtgekomen? We hebben juristen in dienst die gespecialiseerd zijn in alle juridische aspecten van het creatieve vak. Zij begeleiden je met raad en daad, zodat je er niet alleen voor staat.

5.We geven je antwoord op al je vragen

Soms loop je tegen vragen aan waar je het antwoord niet meteen op weet. Wij helpen je op weg met praktische tools, een juridische helpdesk en een ploeg door de wol geverfde belangenbehartigers en juristen die met je meedenken.

Word lid