Twee dagen lang spraken Nederlandse, Engelse en Ierse hoogleraren, advocaten, mensen van de International Labour Organization (ILO), OECD, en EU CIE (mededingingsrecht, werkgelegenheid) met elkaar om de positie van zzp’ers en ‘atypical workers’ te verbeteren. De Kunstenbond en het Platform voor Freelance Musici maakten zich sterk voor ondersteuning van de freelancers en voor hen die hun nek uitsteken en slechte arbeidsvoorwaarden aankaarten.
Overal in Europa worden ‘self-employed’ (zelfstandige) musici, dansers, acteurs, technici, journalisten en fotografen ondergewaardeerd: zij krijgen lage uurtarieven, laat staan vakantiedagen of andere voordelen die werknemers met een arbeidscontract wél hebben. Veel van hen zitten in een situatie die je ‘schijn-zelfstandigheid’ kunt noemen: zij kunnen niet onderhandelen over hun tarieven en doen hetzelfde werk als hun collega’s in loondienst, maar krijgen minder betaald en hebben weinig zekerheid.
Europese aanpak
In Nederland werkt de Kunstenbond samen met het Platform voor Freelance Musici (PvFM) hard aan het verbeteren van de positie van freelance musici. Maar dat vraagt ook om een Europese aanpak, waar nationale ontwikkelingen niet of te langzaam in de goede richting gaan. Gisteren en vandaag spraken leden en vertegenwoordigers van onze beider organisaties in Dublin met Europese collega’s over de positie van ‘atypical’ workers (bijvoorbeeld zzp’ers) én over de strategie, de keuzes en welke Europese en nationale wet- en regelgeving nodig is om hogere tarieven te kunnen afdwingen. Dorine Schoon en Caroline Cartens maakten zich bovendien hard voor meer steun voor freelancers die zich uitspreken over structurele onderbetaling.
Succes: FNV Kiem arrest
Veel aandacht ging in Dublin uit naar de zaak die de Kunstenbond in 2016 diende bij het Europese Hof, het zogenaamde FNV Kiem arrest. Het hof stelde de Kunstenbond in het gelijk in hun zaak tegen de Nederlandse Staat dat collectieve prijsafspraken voor zelfstandigen mogen als het gaat om schijnzelfstandigen: wanneer de persoon vergeleken met werknemers hetzelfde werk verricht en niet over meer zelfstandigheid en flexibiliteit beschikt (o.a. tijdschema, plaats en wijze van uitvoering). Het Europese Hof stelde de Kunstenbond daarbij in het gelijk.