Wat is ook alweer logisch om te doen, ‘als het schip zinkt, red je eerst diegenen zonder zwemvest’, toch? Fantastisch, al die steunmaatregelen van het kabinet. Een groot deel van onze sector kan vanaf volgende week naar het TOZO-loket. Maar voor veel zzp’ers en freelancers in onze sector blijft het maar onduidelijk.

Vanavond rond 17.00 uur kwam de brief van minister Van Engelshoven (zie download) naar buiten, waarin zij aangeeft hoe zijn uitvoering geeft aan de motie van Rob Jetten om de culturele sector financieel te ondersteunen in deze moeilijke tijden. Na lezing overviel ons een grote teleurstelling. Instellingen ‘roept zij op’ om freelancers en zzp’ers door te betalen; van enige vorm van pressie is nauwelijks sprake. En door de stringente voorwaarden van de bijstandsregeling TOZO vissen bovendien velen van hen achter het net.

Onduidelijk voor diegenen die verloond worden en niet aan de wekeneis kunnen voldoen, voor de net startende ZZP-ers die niet aan het urencriterium voldoet, voor de koppels waarbij beide partners ZZP-er zijn en maar één TOZO-uitkering kunnen aanvragen, voor diegenen die niet bij de KvK ingeschreven hoeven te staan, voor de 67-plussers.

Gisteravond stuurde Caspar de Kiefte hierover namens de Kunstenbond een dringende oproep naar de minister: ‘Wij mogen niet toestaan dat individuen (en meestal betreft het de zwaksten onder ons) nu toch zonder inkomsten en zonder zicht op steun blijven. De koelkasten beginnen letterlijk leeg te raken. We moet deze mensen zo snel mogelijk zekerheid kunnen geven dat er ook voor hen een oplossing wordt gezocht. En uiterlijk vóór 5 april aanstaande moet er een oplossing zijn. Dat moet toch mogelijk zijn.’

Maak een noodfonds

De Kunstenbond vindt dat in eerste instantie de gesubsidieerde instellingen, of de ondernemingen die gebruik kunnen maken van de NOW-regeling, hun gecontracteerde ZZP-ers gewoon moeten door betalen. Dus niet alleen moet er bij de NOW de verplichting zijn dat personeel niet ontslagen mag worden, maar ook dat ondernemers een inmiddels gecontracteerde zzp’er uitbetalen.

Als dat niet mogelijk is, moet iedereen gebruik kunnen maken van de TOZO. Dus ook de groepen waarover ik hierboven spreek en die genoemd zijn in onze oproep aan het ministerie. En als dat niet kan, moet er volgende week een noodfonds zijn waar deze mensen heen kunnen voor een uitkering. En let op: geen lening, maar gewoon betalen!

Laten we ophouden met praten, laten we ophouden met rekenen en laten we nu gewoon doen.

Ik besef in wat voor een immens moeilijke positie het kabinet zit, maar in deze crisis is er geen tijd om alles nog eens goed van alle kanten te bekijken en bespreken. Het gaat voor veel mensen in de creatieve sector nu mis!

Kijk naar de landen om ons heen die grote besluiten nemen om de crisis in de culturele en creatieve industrie op te vangen. De Kunstenbond vecht al jaren tegen de structurele onderbetaling in deze sector. We hebben samen met de werk- en opdrachtgevers daarvoor Platform-ACCT opgericht, dat met weinig middelen en steun van de overheid de positie van de sector gaat verbeteren.

Maar wat schets onze verbazing: de middelen die daarvoor beschikbaar zijn gemaakt, lijken nu ingezet te worden voor het noodfonds voor de sector. No Way! Geen sigaar uit eigen doos. Dit geld was bedoeld om de sector structureel vooruit te brengen. Daarom zeg ik tegen minister Van Engelshoven: neem een voorbeeld aan uw buitenlandse collega’s, voer de motie van Tweede Kamerlid Rob Jetten (D66) uit en sla met uw vuist op tafel. Het geld kan dan op zijn bij OCW, maar het pakhuis van andere ministeries ligt nog vol!

Anne-Marie Harmsen, directeur Kunstenbond