Deepfakes: ze zijn steeds moeilijker van echt te onderscheiden, met alle schadelijke gevolgen van dien. Of het nou gaat om neptoespraken van politici of gemanipuleerde beelden in de privésfeer, zoals nepporno. 

Gelukkig wil een kamermeerderheid deze praktijken aanpakken. Tweede kamerleden van VVD, D66, NSC en GroenLinks/PvdA roepen het kabinet op om mensen auteursrecht te geven op hun eigen gezicht en stem. Daarmee willen zij, naar Deens voorbeeld, slachtoffers van deepfakes beter beschermen. 

Wetsvoorstel ligt al klaar 

Wat veel kamerleden misschien niet weten, is dat hier al een wetsvoorstel voor klaarligt. Maar: dezelfde VVD die meeroept om bescherming, houdt haar eigen wetsvoorstel hiervoor onder water. 

De Wet naburig recht deepfakes van personen is het resultaat van maandenlang werk van o.a. VVD-Kamerlid Rosemarijn Dral, professor Dirk Visser en onze belangenbehartiger Caspar de Kiefte. Het voorstel lijkt veel op de Deense wet en geeft iedereen het exclusieve recht om toestemming te geven voor het maken en verspreiden van een deepfake van hun persoon. En omgekeerd: om deepfakes die door anderen zijn gemaakt, te verbieden. Parodieën en satire blijven met dit wetsvoorstel wel gewoon mogelijk.  

Deze nieuwe wetgeving is broodnodig om écht paal en perk te stellen aan deepfakes. De route via bestaande wetten, zoals de AVG of het portretrecht, zijn namelijk te onzeker en brengen te veel risico’s voor slachtoffers met zich mee. De noodzaak en voordelen van het nieuwe wetsvoorstel zijn door de betrokken partijen uitgebreid onderbouwd. 

VVD, voeg de daad bij het woord! 

Nu roept de VVD met andere partijen mee dat deze bescherming er moet komen. Maar ondertussen houden ze een eigen initiatief-wetsvoorstel, dat deze bescherming daadwerkelijk biedt, achter. Wij roepen de VVD op: maak het wetsvoorstel openbaar en start het proces om het ingevoerd te krijgen! 

“In 2022 riep de VVD al dat er een verbod op deepfakes moet komen. Hoe geloofwaardig is zo’n uitroep in 2025 dan nog, als je niks doet met je eigen kant-en-klare wetsvoorstel? We zijn blij dat er nu momentum is, maar we hoeven niet het wiel opnieuw uit te vinden. Dit voorstel biedt al een goede juridische basis voor bescherming tegen deepfakes”, aldus Caspar van de Kiefte, belangenbehartiger bij de Kunstenbond. 

De Kunstenbond pleit al langer voor betere bescherming van uitvoerend kunstenaars en creatieve professionals. Hun stem, gezicht en uitstraling zijn een essentieel onderdeel van hun werk. Met deze wet krijgen zij eindelijk de regie terug in handen. 

Luister terug: Dirk Visser vertelt over het wetsvoorstel bij BNR Nieuwsradio